Chủ Nhật, 14 tháng 4, 2013

Câu chuyện giáo dục (1): Tản mạn về bụi phấn, blog, facebook, hacker và giáo dục

Như các bạn đã thấy qua tựa của entry này, tôi vừa bắt đầu một loạt bài mà tôi tạm gọi là câu chuyện giáo dục để ghi lại những gì tôi nghe, nhìn, thấy, nghĩ về giáo dục, không chỉ là vấn đề khoa học hoặc lý luận hoặc kỹ thuật như lâu này tôi vẫn làm trên blog này.

Nói thêm, entry đầu tiên này sẽ là một entry rất tản mạn, nhưng tôi tin là rất quan trọng. Vì nó liên quan đến "triết lý giáo dục", là điều mà nhiều người đang cho rằng VN đang rất thiếu. Và nếu cần tìm nguyên nhân của tình trạng mà nói theo cách nói "văn vẻ" của ai đó mà tôi thấy là rất đúng, rằng giáo dục VN "vừa lạc hậu vừa lạc hướng", thì tôi cho rằng căn nguyên của nó chẳng có gì khác hơn là sự thiếu triết lý này.

Nhưng tôi cần phải giải thích cái tựa entry này đã. Bụi phấn, đó là tên một bài hát rất hay dành cho nhà giáo, và thường được hát trong Ngày nhà giáo Việt Nam. Nó cũng là tên của một cái blog bằng tiếng Anh - chalkdust - và chắc không đoán bạn cũng có thể biết ngay rằng đó là một blog viết về giáo dục.

Còn facebook và hacker thì đó là những nội dung mà bài viết mới nhất trên blog Chalkdust này đang đề cập đến. Bài viết ngắn thôi, và cũng chỉ là ghi chép tản mạn giống như tôi đang làm, nhưng chỉ với một mẩu truyện ngăn ngắn như thế ta đã có thể thấy toát ra một triết lý giáo dục vô cùng nhân bản. Nhưng chúng ta sẽ nói thêm về việc này sau.

Vậy chỉ còn từ cuối cùng thôi, là từ giáo dục. Nhưng đọc đến đây thì các bạn đã hiểu tôi muốn nói gì rồi phải không ạ. Chỉ muốn thêm một chút ở đây thôi: trong tiếng Anh có hai từ khác nhau để chỉ cái mà chúng ta hay gọi chung là "giáo dục", đó là "schooling" - nghĩa đen là có đi học, có đến trường lớp đàng hoàng, và "education", tức là giáo dục. Và theo tôi giáo dục như thế nếu muốn dịch nôm na thì phải dịch ra thành "dạy/học làm người", còn "schooling" thì dịch ra thành "học/dạy chữ, dạy nghề".

Có phải một biểu hiện của việc thiếu triết lý của giáo dục VN chính là quên mất ý nghĩa đích thực của từ education, mà đã biến nó thành đồng nghĩa với schooling, hay không?

Và cuối cùng, xin quay trở lại trang blog Chalkdust với câu truyện liên quan đến facebook và hacker. Các bạn tạm đọc trước bằng tiếng Anh ở đây nhé: http://webenglishteacher.com/chalkdust/2013/02/the-hack-2/. Câu truyện rất cảm động và kết cục rất vui. Còn tối nay, nếu rảnh tôi sẽ dịch nó ra và đăng lên đây cho các bạn xem.

Enjoy (phần tiếng Anh, of course) các bạn nhé!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét