Lại phải nói về UBI!

Hôm trước tôi đã đưa lên blog một số entries viết về UBI, và nhận được khá nhiều quan tâm của mọi người. Thậm chí có cả những tranh luận ầm ĩ, người bênh kẻ bỏ, không sao thống nhất được.

Do mọi việc còn đang trong vòng tìm hiểu, nên khi thấy dư luận quá nóng, tôi đã tự cất các bài viết ấy đi để tránh tình trạng những suy nghĩ chủ quan của mình tác động đến dư luận, dù theo chiều hướng khen hay là chê. Cất đi, nhưng điều đó không có nghĩa là tôi cho rằng việc của UBI là không đáng quan tâm, mà ngược lại là khác.

Vâng, theo tôi việc UBI rất đáng quan tâm, và những người có trách nhiệm ở các phía phải nhận trách nhiệm cũng như có thông tin chính thức đến cho các học viên cũng như toàn xã hội. Việc tôi rút bài xuống chỉ một hành động thận trọng của tôi, để mọi việc được giải quyết trên lý chứ không bị tình cảm dẫn dắt (sẽ trái ngược nhau giữa những nhóm người có những lợi ích khác nhau, và vì thế sẽ gây nhiều tranh cãi không đi đến đâu và không cần thiết!)

Nhưng cho đến nay, mọi việc vẫn chưa ngã ngũ? Và thậm chí, như lời một học viên của tôi đã nói khi gọi điện cho tôi hôm nay, "dường như vụ UBI chìm xuồng rồi"?

Well, đối với tôi thì nó chưa thể chìm xuồng được, cho đến khi những người có trách nhiệm - có thể là những người quản lý chương trình này từ 2 phía - hoặc cơ quan quản lý nhà nước, hoặc giới truyền thông (sau khi điều tra kỹ và chịu trách nhiệm về thông tin của mình), đưa ra những câu trả lời chính thức đến cho người học (đã học, đang học, hoặc định học).

Vì chưa có câu trả lời chính thức nên tôi tạm đưa ra những ý kiến của tôi, dựa trên những thông tin mà tôi nắm được, như sau:

1. UBI không phải là một trường đại học mà chỉ là một business school, một dạng trường chuyên nghiệp (professional school), tư nhân, có giấy phép hoạt động do Bỉ cấp, nhưng hoạt động chủ yếu ở nước ngoài. Và, vì dạy chương trình 'quốc tế' (tức dạy bằng tiếng Anh), nên Bộ Giáo dục Bỉ KHÔNG quản lý chất lượng chương trình này.

2. Một trường như vậy, mới, nhỏ, và không (chưa) có tên tuổi, thì KHÓ LÒNG được công nhận trong hệ thống hàn lâm của thế giới. Vì vậy, bằng của UBI KHÔNG DỄ GÌ được các trường tốt của Anh, Mỹ vv công nhận. Việc UBI phải có những mối liên kết với các trường khác như Wales, Clark vv cho thấy rõ điều đó.

Ví dụ, trên trang web của UBI nêu rõ, học một số chương trình cử nhân và MBA nào đó ở UBI (Bỉ) thì sẽ cấp bằng của ĐH Wales (bằng cấp này sẽ do Wales validate, nhưng UBI tuyển sinh, giảng dạy, vv tức là làm hết, chỉ không cấp bằng?).

Tuy nhiên, đó là việc ở UBI (Bỉ). Chứ ở VN, bằng của UBI là do UBI cấp, còn có ai công nhận không thì ... không biết, tùy luật lệ mỗi nơi, người học tự tìm hiểu rồi quyết định (nếu không tìm hiểu, không biết thì ... ráng chịu!)

3. Thôi không nói chuyện nước ngoài. Nếu bằng của UBI mà sử dụng để đi học tiếp ở VN thì sao? À, tất nhiên là không được công nhận, vì ... khác hệ! Ừ thì vậy đó, ráng chịu, hic hic!

Còn về chất lượng của chương trình ư, thì, tôi không có nghề nên không biết, mà nếu có thì một mình tôi cũng không thể kết luận được, nếu muốn nói gì cũng phải thành lập hội đồng hoặc thành lập đoàn đánh giá theo đúng quy định, rồi xem xét vv rồi mới kết luận được.

Nhưng cũng phải nói thêm: Nếu xét về nguồn lực để thực hiện tốt chương trình đào tạo thì đội ngũ của UBI cũng hơi ... hẻo, chẳng khá hơn một trường VN là mấy (đa số là Thạc sĩ mà lại dạy Thạc sĩ, thậm chí Tiến sĩ, chỉ có mỗi cái là họ nói tiếng Anh. Nhưng nếu vậy thì mình cũng ... nói tiếng Việt chứ bộ, họ cũng đâu có nói được?) Vậy mà lại thu toàn ngoại tệ, Euro hẳn hoi nữa chứ! Đến gần chục ngàn Euro chứ có ít đâu!

4. Vậy chứ UBI có liên quan gì với NetAcademy và các chương trình liên kết tay ba mà gần đây thấy quảng cáo rầm rộ gì đó không? Có, nhưng mà không (?). Có, là vì đại diện UBI đã chính thức thừa nhận việc liên kết với NetAcademy để mở (tùm lum) các chương trình online tại VN là sai lầm (ừ mà sai quá đi chứ, ai lại tạo ra cạnh tranh nội bộ vậy!!!!)

Nhưng không (?), vì đại diện UBI có cho tôi biết là đã ngưng hợp dồng này với NetAcademy (Mã Lai) rồi. Có đúng không, tôi không kiểm tra được, vì không phải là ... công an, hoặc phóng viên. Nhưng nếu điều này đúng, thì các nơi đang quảng cáo chiêu sinh NetAcademy + UBI là quảng cáo dối, sai sự thật đấy các bạn ạ!

Đấy, tất cả thông tin tôi có về UBI là như thế. Tóm lại là sao? Đây là ý kiến của tôi:

1. UBI hoạt động tại VN là hợp pháp (không có quy định nào cấm).

2. Bằng cấp của UBI cho đến nay không được công nhận trong hệ thống hàn lâm của VN.

3. Bằng cấp của UBI khó lòng được công nhận ở các nước Anh, Mỹ; người ta sẽ xét case-by-case! Mà nếu có ai công nhận để cho học tiếp, thì chắc cũng chỉ là những trường ... giống kiểu UBI mà thôi (vd: trường tư, distance learning, kiểu ĐH Phoenix, hay Kaplan, chẳng hạn?)

5. Thị trường VN có chấp nhận UBI không? Chắc là có, đặc biệt là thời gian đầu khi chưa có ai có bằng cấp về lãnh vực này. Nhưng sau này, vì có nhiều chương trình khác, có sự cạnh tranh vv thì ... tôi không dám chắc. Nếu muốn biết, nên làm những nghiên cứu, thực vậy, rồi mới nói được. Nếu UBI nhìn xa, và làm chuyên nghiệp, muốn xây dựng thương hiệu của mình và cung cấp dịch vụ tốt cho học viên, thì ở VN cả chục năm nay đã phải làm rồi, mới phải chứ?

6. Vậy có nên học với UBI không? Tùy các bạn. Tôi thì không, vì những lý do ở trên.

7. Các ĐH liên kết với UBI có chịu trách nhiệm gì không? À, họ hoạt động hợp pháp, không hoạt động chui. Nhưng sự hợp tác giữa 2 bên có xứng tầm không, thì các trường VN cần tự xem xét, xem thử vị thế của mình ở đâu, sứ mạng của mình là gì, rồi quyết định. Đặc biệt cần xem xét việc UBI gần đây (suýt?) "bán đứng" tên tuổi của mình (nếu có) qua sự hợp tác với NetAcademy. Nếu không có báo chí vào cuộc, thì UBI-NetAcademy hoạt động tùm lum, và ... mấy trường của VN cũng chỉ giống Vietwings gì gì đó thôi sao?

8. Nhà nước VN, và báo chí, xã hội dân sự nên làm gì để mọi việc tốt hơn là tình trạng ... limbo như thế này? Tôi nghĩ có nhiều việc cần làm:

a. Hiện nay UBI dường như không ai giám sát, quản lý về chất lượng? Nhà nước NÊN CÓ QUY ĐỊNH VỀ THẨM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG CÁC CHƯƠNG TRÌNH NƯỚC NGOÀI TẠI VN (hiện hoàn toàn thả lỏng, trong khi các trường VN đấu tranh muốn chết để có tự chủ, thì các trường quốc tế hoạt động tại VN như RMIT muốn dạy sao thì dạy, làm gì thì làm! Hoàn toàn tự chủ, oh la la!)

b. Nên có những tổ chức công lập hoặc tư nhân phi lợi nhuận và có uy tín chuyên cung cấp thông tin giáo dục đến người học, có thể miễn phí (nếu được) hoặc thu một ít phí để trang trải hoạt động.

c. Báo chí cần tích cực hơn trong việc điều tra những việc như thế này và cung cấp thông tin chính xác (có trách nhiệm, nhưng bình tĩnh, khách quan, đừng có chơi trò giật gân lá cải nhen) cho bạn đọc. Nên mời các chuyên gia làm columnist phụ trách các chuyên mục trả lời bạn đọc về giáo dục quốc tế (trả tiền đàng hoàng cho chuyên gia thì họ sẽ làm đều đặn cho mình).

d. Người học nên - please, by all means!!! - tự bảo vệ bằng cách tìm hiểu thông tin cho kỹ. Bao giờ cũng đòi được cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về chương trình, giảng viên, yêu cầu kiểm tra đánh giá, kiểm định chất lượng, và công nhận bằng cấp sau khi ra trường. Nhớ đòi thông tin trên giấy, và nếu bị vi phạm, nhớ đòi hỏi, khiếu nại, kiện!!!! Đòi quyền lợi của mình chứ, đóng tiền quá trời chứ có ít đâu!

Đấy, vài giòng trả lời cho bạn học viên của tôi, và cho mọi người có quan tâm! Dài dòng quá phải không, tôi viết một mạch không cần suy nghĩ đấy các bạn ạ!
-----
Cập nhật lúc 20 giờ ngày 8/9/2010
Do mọi việc đến nay cũng đã rõ ràng, như có thể thấy qua thái độ ... bình tĩnh chấp nhận sự thật của mọi người khi đọc entry này của tôi, nên tôi thấy không cần phải cất các entries cũ của tôi về UBI đi nữa, và đã cho chúng xuất hiện trở lại. Ai cần đọc các comments hoặc đọc lại bài cũ (có tính lịch sử của nó) thì đọc nhé! Tìm theo tag "UBI" thì sẽ ra hết thôi.